Onze ambassadeurs

Matthijs G.C. Schouten​

NEDERLANDSE BIOLOOG, ECOLOOG EN NATUURFILOSOOF,
HOOGLERAAR NATUURHERSTEL​

Matthijs Schouten

Als ecoloog en filosoof in dienst van Staatsbosbeheer is Matthijs Schouten sterk betrokken bij de bescherming van de natuur. Hij ziet de klimaatcrisis bovenal als een spirituele crisis. Aandacht voor de binnenkant van duurzaamheid is in zijn ogen van cruciaal belang, want we moeten ons fundamenteel herbezinnen op onze verhouding tot de natuur. ‘Voor de meeste mensen heeft het begrip compassie betrekking op de medemens, maar ook dieren, bomen en planten hebben recht op ruimte en onze liefdevolle zorgzaamheid.

Niet-westerse culturen en spirituele tradities kunnen ons veel leren, want hun grondhouding ten opzichte van natuur verschilt op wezenlijke punten van de onze. Zo is het voor boeddhisten en taoïsten heel vanzelfsprekend dat de mens geen onafhankelijk bestaan leidt los van de wereld. Ook in allerlei tribale culturen weet men heel goed dat de mens onderdeel uitmaakt van het web des levens. Dat wordt ook wel interbeing of interconnectedness genoemd. Het besef dat alles met alles verbonden is, maakt duidelijk dat de natuur geen object buiten onszelf is, maar een belangrijke bron van ons mens-zijn vormt. Interessant genoeg doemt deze gedachte in de wetenschap ook steeds vaker op.

Rationele overwegingen zetten ons niet aan tot ander gedrag, maar als we een hartsverbinding voelen met de natuur dan is het allemaal vanzelfsprekender. Als we echt ervaren dat onze innerlijke natuur en uiterlijke natuur ten diepste verbonden zijn, dan raken we van binnenuit gemotiveerd om bij te dragen aan een betere en duurzame wereld. Dan doen we het juiste met aandacht, overtuiging en hartsenergie.

Om dat te bereiken moet er meer aandacht komen voor de binnenkant van duurzaamheid. Door stil te zijn en er de tijd voor te nemen kun je de binnenkant van duurzaamheid ontdekken en ontwikkelen.